2017-09-25-27 - odbyła się w Gawrych Rudzie konferencja naukowa pt. Czynna ochrona zagrożonych gatunków i siedlisk na obszarze Natura 2000 „Ostoja Wigierska” – doświadczenia i perspektywy. Uczestniczyło w niej 90 przedstawicieli z kilkudziesięciu instytucji, w tym z 11 parków narodowych i 7 parków krajobrazowych. Konferencję otworzył dyrektor Wigierskiego Parku Narodowego - Jarosław Borejszo, witając przybyłych gości i życząc im ciekawej i owocnych obrad. W pierwszym dniu, w przedpołudniowej sesji referatowej, której przewodniczyła prof. dr hab. Barbara Tokarska-Guzik, wygłoszonych zostało 9 referatów:

•  Czynna ochrona zagrożonych gatunków i siedlisk na obszarze Natura 2000 „Ostoja Wigierska” - Lech Krzysztofiak, Wigierski Park Narodowy
•  Czynna ochrona płazów w Wigierskim Parku Narodowym - Anna Krzysztofiak, Wigierski Park Narodowy
•  Czynna ochrona zagrożonych gatunków i siedlisk na terenie RPN i otuliny - Bogusław Radliński, Zbigniew Balicki, Roztoczański Park Narodowy
•  Ochrona ekosystemów leśnych na przykładzie planu ochrony Wigierskiego Parku Narodowego - Maciej Szneidrowski, TAXUS
• Efekty ekologiczne projektu „Restytucja i zachowanie ekosystemów nieleśnych w Słowińskim Parku Narodowym” POIŚ.05.01.00-00-194/09 – Magdalena Hadwiczak, Grzegorz Kupczak, Słowiński Park Narodowy
•  Działania techniczne w ramach projektu „Ochrona wybranych siedlisk i gatunków priorytetowych Ostoi Słowińskiej PLH 220023 i Pobrzeża Słowińskiego PLB 220003” etap I - Paulina Sopek, Słowiński Park Narodowy
•  Sztuczne wyspy lęgowe dla rybitw na terenie Natura 2000 „Doliny Dolnej Wisły” – kompensacja przyrodnicza budowy mostu przez Wisłę w okolicach Kwidzyna - Marcin Ryś, GDDKiA oddział w Gdańsku
•  Czy rodzime gatunki owadów wymagają ochrony przed inwazyjną biedronką azjatycką (Harmonia axyridis)? - Piotr Ceryngier, UKSW w Warszawie
•  Poprawa jakości siedlisk cennych gatunków roślin w rezerwacie przyrody „Słone łąki” - Małgorzata Mizgalska, Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gdańsku

Po przerwie obiadowej kontynuowano obrady. Popołudniowej sesji referatowej przewodniczył prof. dr hab. Wiesław Fałtynowicz. Wygłoszone zostały 4referaty:

•  Rezerwaty przyrody w obszarze Natura 2000 Dolina Środkowej Wisły – ochrona czynna czy bierna? Analiza na przykładzie okolic Warszawy - Łukasz Poławski, Zarząd Zieleni m.st. Warszawy
•  Czynniki środowiskowe wpływające na śmiertelność herpetofauny na Carskiej Drodze w Biebrzańskim Parku Narodowym - Eliza Kondzior, Uniwersytet w Białymstoku
•  Monitoring i problemy populacji bobra w Kampinoskim Parku Narodowym - Jerzy Romanowski, UKSW w Warszawie
• Projekt LIFE11 NAT/PL/428 „Czynna ochrona nizinnych populacji głuszca (Tetrao urogallus) na terenie Borów Dolnośląskich i Puszczy Augustowskiej” - Dorota B. Ławreszuk, Tomasz M. Gałęzia, Tadeusz Wilczyński, Grzegorz Myszczyński, Daniel Skindzier, Nadleśnictwo Głęboki Bród
•  Wpływ norki amerykańskiej Neovison vison na kształtowanie się populacji lęgowych ptaków wodno-błotnych na obszarze Słowińskiego Parku Narodowego - Grzegorz Jędro, Słowiński Park Narodowy

Po sesji referatowej odbyła się burzliwa dyskusja na tematy poruszane w wystąpieniach.

Drugiego dnia konferencji przedpołudniowej sesji referatowej przewodniczył dr Marian Szewczyk. Wygłoszonych zostało 9 referatów:

•  Czynna ochrona roślin na terenie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego - Ewa Sychut-Czapla, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
•  Metody analizy procesu sukcesji drzew i krzewów oraz ekspansji trzciny pospolitej w ekosystemach nieleśnych na przykładzie Basenu Dolnego Biebrzy - Łukasz Sławik, Zakład Geoinformatyki, Kartografii i Teledetekcji UW, Dominik Kopeć, Katedra Geobotaniki i Ekologii Roślin UŁ
•  Wykorzystanie wyników badań molekularnych w aktywnej ochronie gatunkowej roślin na przykładzie sasanki otwartej Pulsatilla patens - Czesław Hołdyński, Monika Szczecińska, UWM Olsztyn
•  Czynna ochrona wybranych gatunków roślin specjalnej troski w Wielkopolskim Parku Narodowym - Krzysztof Kanas, Marek Słowikowski, Wielkopolski Park Narodowy
•  Zwalczanie niecierpka gruczołowatego na obszarze Natura 2000 „Ostoja Wigierska” – metody i doświadczenia - Izabela Milewska, Ewa Rozbicka, Zakład Innowacji Przyrodniczych Ecoexpert
• Rośliny, które nas potrzebują – chronione, zagrożone i rzadkie kontra inwazyjne w powiecie sanockim - Marian Szewczyk, Instytut GRiL PWSZ Sanok
•  Zmiany w składzie gatunkowym zbiorowisk wywołane zabiegami związanymi ze zwalczaniem barszczu Sosnowskiego w powiecie sanockim - Ewa Bujalska, Bieszczadzki Park Narodowy
•  Zastosowanie nawozu sztucznego "PERLKA" (cyjanamid wapnia) do zwalczania barszczu Sosnowskiego (Heracleum Sosnowskyi Manden) - Artur Chorostyński, Uniwersytet Rzeszowski
•  Wykorzystanie metod teledetekcyjnych w identyfikacji i monitorowaniu rozprzestrzeniania się wybranych inwazyjnych gatunków roślin - Barbara Tokarska-Guzik, Katedra Botaniki i Ochrony Przyrody UŚ w Katowicach, Sylwia Szporak-Wasilewska, Laboratorium Centrum Wodne WBiIŚ SGGW Warszawa, wraz z zespołem autorów.

Po obiedzie sesję referatową poprowadził dr Lech Krzysztofiak. Znalazły się w niej następujące wystąpienia:

•  Ocena możliwości wykorzystania archiwalnych i aktualnych danych teledetekcyjnych do monitorowania procesu sukcesji - Katarzyna Osińska-Skotak, Dorota Michalska-Hejduk wraz z zespołem autorów, Katedra Geobotaniki i Ekologii Roślin UŁ, Zakład Fotogrametrii, Teledetekcji i SIP Politechniki Warszawskiej
•  Identyfikacja nieleśnych siedlisk przyrodniczych Natura 2000 z wykorzystaniem teledetekcji - Dominik Kopeć wraz z zespołem autorów, Katedra Geobotaniki i Ekologii Roślin UŁ
•  Czynna ochrona siedlisk na obszarze Natura 2000 „Bagno Bubnów”. Waldemar Raduj, Poleski Park Narodowy.

Po wszystkich wystąpieniach uczestnicy mieli okazję wzięcia udziału w bardzo interesującej i stojącej na wysokim poziomie merytorycznym dyskusji. Po przerwie kawowej odbyła się sesja posterowa, w której autorzy w krótkich wystąpieniach przedstawili problemy poruszane w następujących posterach:

• Inwentaryzacja bobra na terenie aglomeracji Warszawskiej. Izabella Kwaśny, Marcin Ptaszyński, Michał Winczek
• Czy krajowe małże Wisły wymagają aktywnej ochrony przed inwazyjnymi gatunkami? Mateusz Romanowski, Michał Winczek
• Rozmieszczenie kaukaskich barszczy w Polsce w 2016 r. na podstawie bazy danych barszcz.edu.pl. Izabela Sachajdakiewicz, Piotr Mędrzycki
• Czynna ochrona płazów na Carskiej Drodze w Biebrzańskim Parku Narodowym. Katarzyna Cieślukowska, Eliza Kondzior, Adam Hermaniuk
• Czynna ochrona nietoperzy w Nadbużańskim Parku Krajobrazowym. Marcin Dolota
• Wyniki realizacji projektu LIFE11 NAT/PL/428 „Czynna ochrona nizinnych populacji głuszca na terenie Borów Dolnośląskich i Puszczy Augustowskiej”. Dorota Ławreszuk, Michał Gałęzia
• Ochrona czynna siedlisk bagiennych w basenie środkowym Doliny Biebrzy. Adam Bernatowicz
• Restytucje gatunków roślin zielnych w Kampinoskim Parku Narodowym – dzwonecznik wonny. Anna Kębłowska, Adam Kapler, Anna Rucińska
• Restytucje gatunków roślin zielnych w Kampinoskim Parku Narodowym – doświadczenia. Anna Kębłowska
• Okrzemki i Shorezone Index w ochronie przyrody. Monika Eliasz-Kowalska.

Trzeci dzień konferencji w całości poświęcono sesji terenowej, podczas której organizatorzy pokazali miejsce realizacji głównych zadań projektu, związanych z czynna ochroną gatunków i siedlisk.